Hồi vào cấp hai, tôi học thêm tiếng Anh ở một cô giáo có rất nhiều tài lẻ. Cô biết chơi đàn ghi-ta, hát hay và khéo tay. Cô hay dạy bọn học trò chúng tôi hát sau giờ học hoặc những khi đứa nào tới sớm.
Một Tết nọ, tôi muốn trổ tài làm mứt giống cô nên cô cũng chịu khó bày cho tôi tỉ mỉ từng bước một. Tôi nhớ mình đã rất hăm hở tập làm những thứ mới mẻ nhưng cũng thấy những công việc này tốn nhiều thời gian quá. Giờ tôi không nhớ món me dầm và mứt quật* tôi làm hồi đó có ngon không nhưng tôi không bao giờ quên được những bông hoa xinh xắn được tạo nên từ những trái quật tròn vo.
Mùa này khi những trái quật chín lúc lủi lỉu trên cành trong vườn của ba dì Hương cũng là khi Tết rón rén kéo nhau về, dì hái những trái vàng ươm về làm mứt. Giờ đây ngồi xem dì Hương sên mứt trên bếp củi, kỷ niệm dễ thương ấy lại ùa về. Có lẽ đã đến lúc tôi học làm bánh mứt để tự làm cho cuộc sống mình thêm ngọt ngào và mới mẻ.
Dưới đây là cách làm mứt quật của dì Hương:
- Nguyên liêu:
- 1 kg trái quật (bạn nên chọn quật vàng ươm không nên chọn xanh thì mứt sẽ bị đen còn chín quá thì sẽ bị úng)
- 300 gram đường cát trắng hoặc vàng
- 8 gram vôi ăn trầu loại trắng
- 5 gram phèn chua
- 30 gram muối hạt
- 20 ml mật ong
- 10 gram cam thảo
- Dụng cụ
- Bát lớn, nhỏ
- Dao, đĩa, thìa, rổ, thau, v.v.
- Nồi hoặc chảo lớn
- Lọ thuỷ tinh hoặc lọ kín để bảo quản mứt
- Các bước thực hiện
Bước 1: Chuẩn bị nước vôi
Trong một cái thau lớn, bạn đổ nước vào đó cùng với vôi. Để vài giờ cho vôi lắng xuống, ta lấy phần nước trong.
Bước 2: Khứa quật
Sau khi quật đã ráo nước, bạn dùng dao khứa quả quật thành 5-6 khe nhỏ (chú ý không khứa rời ra), dùng tay ấn nhẹ để ép nước quật ra bớt và loại bỏ hạt (nước quật cất lại). Đặt quật đã khứa vào một cái bát lớn.
Bước 3: Ngâm quật
Lấy phần nước vôi trong hòa với muối hạt cho quật vào ngâm khoảng 24 giờ, rồi đem xả với nước thật sạch
Bước 4: Luộc Quật
Cho nước vào nồi đun lửa lớn nước sôi cho quật vào cho phèn chua giã nhỏ vào khấy nhẹ tay đậy vung lại cho nước sôi khoảng 5 phút, vớt ra xả với nước lạnh thật sạch (chú ý nhẹ tay) để ráo nước.
Bước 5: Ướp quật
Xếp quật vào chảo hoặc cái bát lớn, cứ một lớp quật thì một lớp đường, ướp khoảng 2 giờ (cho đến khi đường tan hết).
Bước 6: Sên mứt
- Đặt nồi hoặc chảo lên bếp cho quật đã ngâm đường vào rồi cho cam thảo xuống đáy chảo sên với lửa nhỏ (cẩn thận tránh bị cháy mứt) sên đến khi nước đường sánh lại bạn cho nước quật (vừa ăn tùy vào khẩu vị) và mật ong vào và xếp quật ra xung quanh thành chảo dùng thìa múc mước đường tưới đều lên quật cho đến khi nước đường dẻo, bắt đầu ráo và bám vào quật thì tắt bếp.
Bí quyết: để mứt dẻo và thơm ngon để được lâu hơn bạn nên mang phơi 1-2 nắng rồi cho vào lọ thủy tinh đậy kín.
Mứt quật có hình hoa đẹp, bạn chỉ cần một chút tỉ mỉ và khéo tay là đã có món mứt quật ngon và không bị đắng. Chúc bạn thành công với món mứt quật này nhé.
*Người Huế gọi là trái quật còn miền khác thì gọi là quất hay tắc.